Het is moeilijk als patiënt om tijdens deze corona-pandemie in het ziekenhuis behandeld te worden als je iets anders hebt dan corona, zo is de aanname in de samenleving. Er is echter ook een veel minder bekend aspect van de corona-pandemie: als je eenmaal in het ziekenhuis bent behandeld, kom je er niet zo vlot meer uit.
Het gaat dan vooral over patiënten die na hun operatie nog medische begeleiding thuis nodig hebben. Zoals verzorgen van een wond, injecteren in weefsel en het verzorgen van een katheter. Veel thuisorganisaties die die handelingen normaal verrichten, zitten vanwege ziekte van personeel door corona met een enorm personeelstekort. En dus blijven veel patiënten langer in het ziekenhuis.
Acute belasting
In het Maastrichtse UMC+ (MUMC+) zaten ze erdoor met hun handen in het haar. Zuid-Limburg is binnen Nederland sowieso al één van de regio’s waar de zorg het zwaarst onder druk staat.
Al in 2018 werd er in het MUMC+ een zogenoemde ‘mantelzorgeracademie’ opgezet, officieel de ‘Academie voor Patiënt en Mantelzorger’. Er werden toen al een handvol trainingen gegeven. Afgelopen maanden is er echter vanuit Coöperatie VGZ voor een half miljoen Euro aan ,transformatiegeld’ naar deze academie gegaan, bedoeld om een blijvende verandering te ondersteunen. Dankzij deze hulp, en de acute belasting van de zorg door corona, komt de training van de mantelzorgers nu plotseling in een stroomversnelling.
De Academie besluit nu, samen met de afdeling Oogheelkunde, één van de oorzaken van de druk op de thuiszorg weg te nemen: de ogen druppelen bij mensen die een staaroperatie hebben ondergaan en bij glaucoompatiënten. Druppelen is een relatief eenvoudige handeling die meerdere keren per dag moet worden uitgevoerd.
Aparte balie
Als een mantelzorger of patiënt zelf de ogen kan druppelen, betekent dit minder vraag om thuiszorg. Vandaag wordt er daarom in de polikliniek Oogheelkunde van het MUMC+ een aparte balie geopend waar oogdruppeltrainingen worden gegeven. Het startschot zal woensdagochtend gegeven worden door een mantelzorger die zijn naaste gaat druppelen. “Er ligt een grootse toekomst in het verschiet voor dit soort instructie in Nederland, zowel voor de mantelzorger als voor de patiënt”, aldus opleidingscoördinator Marion van Mulekom. “En niet alleen voor oogdruppelen, maar ook voor meer complexe zaken zoals het intraveneus toedienen van antibiotica, iets waar we volgend jaar mee beginnen. Ik krijg momenteel telefoontjes van vele ziekenhuizen in Nederland: of we kunnen helpen zodat zij ook kunnen starten.”
Voorbode
Het verschijnsel ,mantelzorgacademie’ is in Nederland niet nieuw. Zo startte het Radboudumc er in 2014 al mee. Het fenomeen komt nu echter in Limburg in een stroomversnelling. Waarschijnlijk gaat het implicaties krijgen voor heelNederland. Lisette Ars, beleidsadviseur van wijkzorgorganisatie Envida, is blij met deze stap. “Door een toenemende vraag hebben we te maken met enorme druk. Als we minder aanvragen krijgen voor druppelen van de ogen kunnen wij ons meer richten op de meest kwetsbare mensen die professionele zorg nodig hebben.” Ze benadrukt dat voor patiënten of mantelzorgers die echt niet aan de training willen of kunnen, de mogelijkheid van gewone zorg open blijft.
Esther Hendriks, strategisch manager regio van Coöperatie VGZ, noemt de ontwikkelingen in Maastricht een ‘voorbode’ voor andere provincies. “Limburg, maar ook Noordoost Brabant, vormen een voorhoede, onder meer vanwege vergrijzing. Hier wordt gepionierd met manieren van werken die later elders worden toegepast. Dat alles om ervoor te zorgen dat zorg ook in tijden van corona, vergrijzing en personeelstekort op niveau blijft.”