Toegankelijkheid
De wijkverpleging heeft een belangrijke rol in de eerstelijn en speelt een schakelfunctie in het bredere zorgveld. Daarom blijft toegankelijkheid van de wijkverpleging voor ons het belangrijkste thema. Om die reden stimuleren we innovatie, transformatie, coördinatie en samenwerking in de wijk. Dit doen we zowel binnen de wijkverpleging, in de eerste lijn als domeinoverstijgend.
Op deze pagina:
Anders werken in de wijkverpleging
We streven samen met zorgaanbieders naar toekomstbestendige ouderenzorg. Door doelmatige inzet van hulp- en zorgverlening kunnen ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Hierbij richten we ons, in lijn met het IZA, op het stimuleren van een andere manier van werken en organiseren in de wijkverpleging. Samen met zorgaanbieders zetten we onder andere in op:
‘(Technologische) hulpmiddelen, tenzij’
Digitalisering en bewezen thuiszorgtechnologie maken het mogelijk langer thuis te blijven wonen, meer regie over het eigen leven te houden en daarmee de kwaliteit van leven van onze leden (en mantelzorgers) te verhogen. Bekijk voor meer informatie hierover ons inkoopbeleid Wijkverpleging 2026.
Meer ruimte voor werkplezier
Meer ruimte voor wijkverpleegkundig zeggenschap
Zeggenschap in combinatie met professionele autonomie van de wijkverpleegkundige leidt tot passende zorginzet. Zeggenschap in de zorg is van steeds groter belang, als zorgprofessional moet je de kans krijgen om inspraak te hebben binnen je eigen organisatie. We vinden het belangrijk om verpleegkundig zeggenschap te stimuleren voor zowel de verpleegkundige als de verzorgende.
Meer zeggenschap leidt tot betere zorg, meer efficiëntie, minder regels en daardoor meer werkplezier en behoud van personeel. Wij verwachten dat iedere zorgorganisatie de zeggenschap van zorgprofessionals gestructureerd organiseert en borgt. Voor organisaties kan de Monitor Zeggenschap, ontwikkeld in opdracht van VWS, een bruikbaar hulpmiddel zijn om verpleegkundig zeggenschap binnen de organisatie in kaart te brengen. Een nieuwe meting start in september 2025.
Een ander goed voorbeeld van zeggenschap is de ontwikkeling van de Beter Laten-lijst van V&VN, opgesteld door professionals. We moedigen aan dat zorgaanbieders aan de slag gaan met deze lijst. Daarnaast verwachten we dat iedere wijkverpleegkundige met enige regelmaat achter de voordeur komt om praktijkkennis op peil te houden.
Van 'zorgen voor' naar 'zorgen dat'
Via passende zorg wordt voortaan zo gewerkt dat de professional het niet ‘voor’ de cliënt doet, maar zorgt ‘dat’ de cliënt zelf een handeling kan uitvoeren. Eventueel met behulp van mantelzorg en/of een hulpmiddel, denk hierbij bijvoorbeeld aan de regionale aanpak inzet van hulpmiddelen bij ogen druppelen of steunkousen. Dit zorgt ervoor dat zowel de wijkverpleegkundige als de cliënt meer gericht is op wat er wél mogelijk is, en niet op wat de cliënt niet meer kan. Zodat de fysieke zorg beschikbaar blijft voor de cliënten waar dat noodzakelijk is.
Naast de ontwikkeling van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’ vinden wij dat het gedachtegoed achter reablement en positieve gezondheid een belangrijk onderdeel uit moeten maken van de visie van zorgorganisaties.;
Innovatie stimuleren
Om de zorg toegankelijk te houden, zijn we steeds op zoek naar nieuwe initiatieven die leiden tot zinnige en passende zorg. We vinden het belangrijk dat zorgprofessionals zelf ideeën en initiatieven aandragen. Zij weten namelijk wat er speelt en wat er wel en niet goed gaat. Daarom gaan we ook in 2026 graag met zorgaanbieders in gesprek om te horen welke initiatieven echt werken. Dit gesprek voeren we met de zorgaanbieders, onze medisch adviseurs, innovatiemanagers en zorginkopers. Hierbij focussen we specifiek op initiatieven die gericht zijn op:
- Wijkverpleegkundig proces en zeggenschap
- Sturen op zelf- en samenredzaamheid
- Arbeidsbesparend werken
- Organisatie van het werk/goed werkgeverschap
Hoe wij passende zorg ondersteunen
Zinnige zorg in de wijkverpleging draait om het verbeteren van zelfredzaamheid van de cliënt, innovatieve zorgvormen, de inzet van bewezen thuiszorgtechnologie en leren van elkaar. Dit zijn allemaal instrumenten die bijdragen aan passende zorg. Dit ondersteunen wij door de inzet van:
Good Practices
Wordt zo’n goed voorbeeld een bewezen GP? Dan stimuleren wij andere zorgaanbieders om deze GP te implementeren.
FIT-initiatief
Innovatiebudget
Transformatie stimuleren
Naast het stimuleren van innovatie, geloven we dat grotere transformaties nodig zijn om de eerstelijnszorg, waaronder de wijkverpleging, toegankelijk te houden. Zoals benoemd in onze visie willen we helpen de transformatie te bevorderen in de eerste lijn. Om zo de ontwikkelingen op zorgvraag en arbeidstekort het hoofd te kunnen bieden richting de toekomst.
Er gebeurt veel in het veld op het gebied van transformatie van zorg. Deze ontwikkelingen ondersteunen we en zetten we samen met onze zorgaanbieders kracht bij. In lijn met de visie eerstelijnszorg 2030 onderzoeken we hoe de inrichting en samenwerking binnen de eerste lijn op een slimme manier vormgegeven kunnen worden, en tegelijkertijd ook goed verbonden zijn met het sociaal domein en de tweede lijn. We verwachten dat het zorggebruik per cliënt daardoor kan verminderen, waardoor de toegankelijkheid van zorg verbetert.
Daarnaast zien we kansen in slimmer gebruik maken van vernieuwende, hybride zorgvormen en de inzet van (digitale) hulpmiddelen. Hier onderzoeken we onder andere wat de inzet van AI en Machine Learning kan betekenen in het slimmer aanbieden van (digitale) hulpmiddelen.
We vertalen de opgehaalde inzichten en kennis uiteindelijk naar een schaalbare aanpak, om zo tot duurzaam betere toegankelijkheid en betaalbaarheid van de wijkverpleging te komen.
Hulpmiddelen in de wijkverpleging
In de wijkverpleging geven we extra aandacht aan de inzet van hulpmiddelen. Dit doen we, omdat hulpmiddelen de zelfredzaamheid van onze leden bevorderen en het daarmee de wijkverpleging ontlast. We denken graag met onze zorgaanbieders mee. Laat het ons daarom weten als ons beleid met betrekking tot de inzet van hulpmiddelen barrières veroorzaakt in de praktijk. U kunt dit aangeven bij uw inkoper. Zo kunnen we samen kijken naar een oplossing.
Samenwerking & coördinatie in de wijk
De samenwerking tussen regionale huisartsenorganisaties (RHO’s), wijkverpleging, Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT), ziekenhuizen en de specialisten ouderengeneeskunde (SO’s) is belangrijk. Het netwerk rondom ouderenzorg dat hiermee ontstaat, voorkomt zwaardere zorg of stelt die uit. Daarbij leidt samen proactief en preventief optreden op korte termijn tot minder instroom in het ziekenhuis. En op de langere termijn tot een verbeterde gezondheidssituatie van onze leden in de wijk.
Het is belangrijk dat samenwerking in de wijk gericht is op:
- Het bieden van passende zorg, met focus op kwaliteit van leven
- Het organiseren van zorg rondom de cliënt, inclusief de inzet op zelf- en samenredzaamheid
- Het ontwikkelen van netwerkzorg voor kwetsbare ouderen
Zo voorkomen we overlap en versnippering in de zorg en houden we eerstelijnszorg toegankelijk voor onze leden.
Regionaal eerstelijnssamenwerkingsverband & hechte wijkverbanden
Wij denken dat goede samenwerking mogelijk is door het opbouwen en onderhouden van relaties tussen aanbieders van wijkverpleging onderling, met het sociaal domein, huisartsen en ziekenhuizen. Het is naar ons idee niet altijd nodig om voor ieder onderwerp een aparte functie te contracteren. Regionaal bestuurlijk commitment zien wij als een randvoorwaarde voor coördinatie en samenwerking in de wijk. Wij verwachten dat op deze wijze gestimuleerd wordt dat professionals elkaar treffen in de wijk en samenwerking en coördinatie op de werkvloer een vlucht neemt en zo de werkvloer ondersteunt.
Dit alles sluit aan bij de ontwikkelingen vanuit de landelijke visie eerstelijnszorg 2030. Specifiek voor de wijkverpleging betekent dit dat wij verwachten dat ze gemandateerd aansluiten bij het te vormen regionale eerstelijnssamenwerkingsverband. Daarnaast is het van belang dat er een goede afstemming en samenwerking tot stand komt in de hechte wijkverbanden.
Hierbij ligt er voor de komende periode extra aandacht op de samenwerking en organisatie rondom de binnenkomende zorgvragen en de herkenbaarheid van de zorgverlener. We noemen dit ook wel herkenbare en aanspreekbare wijkverpleging. Meer informatie over de landelijke visie op de eerstelijnszorg vindt u op onze webpagina Visie eerstelijnszorg 2030.
Domeinoverstijgende samenwerking (Zvw, Wlz, Wmo)
We zien dat onze leden de wens hebben om zo lang mogelijk verantwoord thuis te blijven wonen. Om dit mogelijk te maken is domeinoverstijgende samenwerking en toekomstbestendige zorg noodzakelijk. We willen daarbij de best passende zorg realiseren voor onze leden.
Wij zetten daarom in op zinnige, domeinoverstijgende ouderenzorg om meer ouderen van passende zorg en ondersteuning te kunnen voorzien. Dit door gerichtere inzet van professionals en gemiddeld lagere kosten per cliënt over de domeinen heen. Uitgangspunt is dat structurele bekostiging via een transparante constructie steeds vanuit het juiste domein moet komen. Waarbij we een effectieve ureninzet belangrijk vinden. Dit alles om voor onze leden zoveel mogelijk de schotten tussen de domeinen te laten verdwijnen en langer verantwoord thuis wonen mogelijk te maken.
